Paul ter Heyne's Blog

Ter leering ende vermaeck

Blijf argumenteren

Doodzwijgen vinden sommigen dé strategie tegen Baudet. Maar iemand met zulk onverantwoord gedachtegoed en zo’n grote aanhang moet je juist tegenspreken. En dat is helemaal niet zo moeilijk…

In een toespraak in Purmerend van 24 november jl., vergeleek Thierry Baudet Nederland met dictaturen. ‘De QR-code heeft niets te maken met gezondheid. Al is het maar omdat corona helemaal geen gevaar is; dezelfde mortaliteit als de griep. (…) Wat ze doen is alle mensen een digitale I-id geven. Dat is precies wat ze deden in Zuid-Afrika tijdens de apartheid. Dat is precies wat ze deden in nazi-Duitsland in de jaren dertig.’

Baudets vergelijking is gebaseerd op een kleine abstracte overeenkomst met nazi-Duitsland en het apartheidsregime van Zuid-Afrika. Feit is dat er een tweedeling ontstaat op basis van identiteit. Eigenlijk moeten we zeggen: een nieuwe tweedeling.  Want er zijn zoveel tweedelingen ontstaan of op een natuurlijke manier aanwezig in de maatschappij. Man-vrouw; arm-rijk; geschoold-ongeschoold; ambtenaar-burger… De kwintessens van zijn vergelijking gaat echter niet op door drie wezenlijke verschillen.

Ten eerste betreft de tweedeling die de weerzinwekkende regimes hebben geschapen eigenschappen die betreffende personen niet gekozen hebben en dus ook niet kunnen veranderen. In Zuid-Afrika ging het om zwarte personen versus witte personen. In nazi-Duitsland ging het om personen van Joodse afkomst versus personen van Germaanse afkomst. Het afwijzen of het beledigen van iemand met een handicap is om diezelfde reden anders dan het beledigen of afwijzen van Jehova’s getuigen. Het één is discriminatie, het andere niet. Het één geeft speelruimte voor kritiek, het andere niet. Als alles zomaar discriminatie was, zouden we geen kritiek meer kunnen geven op Israëliërs, Trotskisten, antivaxers, katholieken, VVD-ers, nudisten, enzovoort. Wat niet wegneemt dat er uiteraard gradaties bestaan in de mate van onveranderbaarheid van de eigen identiteit.

Ten tweede werden genoemde maatregelen niet genomen door een democratisch systeem, maar door een autocratisch systeem. Ook hierin heb je gradaties in de zin van dat je je steeds kunt afvragen in hoeverre het systeem autoritair is of democratisch. Maar het principe is hier belangrijk. Maatregelen worden genomen door een meerderheid van de bevolking, soms een tweederdemeerderheid als grondwettelijke en duurzame beslissingen in het geding zijn. Anderzijds wordt de burger geacht de politiek het nodige krediet te geven omdat een perfecte democratie nu eenmaal niet bestaat vanwege de feilbaarheid van de mens. In een volwassen democratie wordt bovendien rekening gehouden met de belangen van minderheden. Je kunt veel zeggen, maar het apartheidsregime en nazi-Duitsland lagen daar ver vandaan.

Ten derde heeft het zich niet aan de wet houden niets te maken met vrijheid. De filosoof Thomas Hobbes huldigde het standpunt dat alle legitieme politieke macht ‘representatief’ moest zijn en gebaseerd op instemming door het volk. Als wij ons niet organiseren door middel van een sociaal contract zal er een oorlog ontstaan van allen tegen allen en dat is iets dat niemand wil. Over onvrijheid gesproken… Daarom verkiezen mensen die dit inzien een democratisch systeem waarin besluiten worden genomen op basis van een contract dat burgers met elkaar gesloten hebben en dat is dat zij zich vrijwillig neerleggen bij een democratisch besluitvormingsproces. Als daardoor een regel ontstaat die verbiedt om je medemens te beroven of te vermoorden, dan doet een ‘vrije’ burger graag afstand van zijn vrijheid. De wetten van het recht lijken onze individuele vrijheid te beknotten, tot we inzien dat dit de manier is om haar tot een ware, want werkelijke vrijheid te maken. Dit dialectische proces ligt aan de basis van ons hele politieke systeem en is goed geanalyseerd door de Duitse rechtsfilosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Hegel zocht naar een balans tussen de vrijheid van het individu enerzijds en anderzijds de macht en redelijke organisatie van de staat. Niet alleen wetten, ook morele regels zijn hierop gebaseerd. Als je iets leent moet je het teruggeven. Als iedereen deze morele regel negeert, help je bijvoorbeeld een instituut als de bibliotheek om zeep, aldus Immanuel Kant.

Baudet heeft rechten gestudeerd en je mag dus aannemen dat hij dit alles weet. Dat maakt zijn houding ook zo kwalijk. De ‘betogers’ die onlangs de politie en hulpdiensten belaagden in Rotterdam lijken ver verwijderd van enig inzicht op dit gebied. Je kunt ze afdoen als tuig, wat wellicht een juiste kwalificatie is, maar daar los je niet veel mee op. Als je ze niet bewust maakt en een leider als Baudet meer en meer vat op hen krijgt, zal dit kunnen eindigen in een verwoest Arcadië dat we hebben gezien in Berlijn 1945.

Blijft dus argumenteren, vooral buiten je bubbel!

© Paul ter Heyne, Bussum, 25 november 2021

Comments are closed.

[Top]